Cijfers
Samenvatting en duiding
De vraag naar de prevalentie van eetstoornissen is niet altijd simpel of eenduidig te beantwoorden. Prevalenties zijn afhankelijk van de gebruikte methode en de instrumenten en vragenlijsten die in deze studies werden gebruikt. Een screeningvragenlijst is, bijvoorbeeld, geen diagnostisch instrument en geeft geen informatie over het aantal eetstoornisdiagnoses, alleen over het voorkomen van signalen of symptomen. De prevalenties binnen onderzoek waarbij men dergelijk screeningsinstrument gebruikt zullen dus typisch hoger liggen dan die uit onderzoek waarbij men a.d.h.v. een klinische interview een diagnose stelt. Het is dus belangrijk om na te gaan welke instrumenten precies gebruikt werden om na te gaan over wat de studie precies uitspraken tracht te doen.
Samenvattend: In Vlaanderen zijn er geen populatiestudies bekend waarin men aan de hand van een diagnostisch instrument naging of de deelnemers een eetstoornis hadden of niet. Er zijn enkel studies (Gezondheidsenquête en Voedselconsumptiepeiling) die gebruik maakten van een screeningsinstrument dat aangeeft of iemand een verhoogd risico op een eetstoornis heeft. Uit de Gezondheidsenquête van 2018 blijkt dat 5.7% van de Vlamingen at risk is voor een eetstoornis. Tussen 2013 en 2018 is dit cijfer niet significant veranderd. In 2021 (corona- Gezondheidsenquête) is het percentage van personen at risk significant gestegen (zie Tabel 1). Zowel voor 2013, 2018 en 2021 is het percentage, zoals we kunnen verwachten, systematisch hoger voor jongere leeftijdscategorieën en voor vrouwen. Deze verschillen zijn echter niet altijd significant (zie Tabel 2 voor meer informatie i.v.m. significantie). Uit de Voedselconsumptiepeiling (2014) blijkt dat 3.1% van de Vlamingen at risk is voor de ontwikkeling van een eetstoornis. Het percentage uit de Voedselconsumptiepeiling ligt lager dan deze uit de Gezondheidsenquête. Dit komt mogelijk omdat in de Voedselconsumptiepeiling een ander screeningsinstrument gebruikt werd.
Cijfers
Gezondheidsenquête
In de gezondheidsenquête wordt een screeningsvragenlijst (SCOFF) afgenomen. De SCOFF is een instrument dat o.a. in de eerste lijn wordt ingezet om snel te kunnen screenen of mensen verder onderzocht moeten worden op de aanwezigheid van een eetstoornis. Het geeft dus aan wie er een verhoogd risico heeft op een eetstoornis, maar geeft niet aan wie er precies een eetstoornis heeft.
| Gezondheidsenquête –a.d.h.v. SCOFF | Totale populatie | BI | Mannen | BI | Vrouwen | BI |
| 2013 (>15 jaar) | 6.5% | (5.2;7.7) | 4.6% | (3.1;6.2) | 8.1% | (6.3;9.9) |
| 2018 (>15 jaar) | 5.7% | (4.7;6.8) | 4.6% | (3.2;6.0) | 6.8% | (5.3;8.3) |
| 2021 (>18 jaar) | 10% | (8.8;11.3) | 8% | (5.8;10.2) | 12% | (10.6;13.4) |
Tabel 1. Prevalentiecijfers van Vlamingen at risk voor een eetstoornis binnen de Gezondheidsenquête (Sciensano).
De prevalenties per leeftijdscategorie en per geslacht worden voor 2013 en 2018 in onderstaande tabel weergegeven:
| Leeftijd | 2013 | 2018 | ||||||
| M | BI | V | BI | M | BI | V | BI | |
| 15-24j | 4 | (0; 8.5) | 18.8 | (9.3; 28.4) | 9.2 | (2.5; 15.9) | 11.8 | (5.8; 17.8) |
| 25-34j | 5.1 | (0; 10.7) | 12.1 | (6.1; 18.1) | 9.8 | (3.9; 15.6) | 8.9 | (4.1; 13.7) |
| 35-44j | 5.9 | (1.8; 9.9) | 10.3 | (6.2; 14.5) | 2.8 | (0.7; 4.9) | 7.7 | (3.4; 11.9) |
| 45-54j | 3.1 | (0.6; 5.6) | 5.7 | (2.3; 9.0) | 4.3 | (1.6; 7.0) | 7.9 | (3.9; 11.9) |
| 55-64j | 6.2 | (3.1; 9.2) | 5.1 | (1.8; 8.4) | 3.0 | (0; 6.1) | 4.6 | (1.6; 7.6) |
| 65-74j | 5.5 | (1.5; 9.6) | 5.2 | (1.8; 8.7) | 1 | (0; 2.1) | 3.8 | (1.2; 6.4) |
| 75+ | 1.6 | (0; 3.5) | 2.4 | (0.0; 5.6) | 2.6 | (0.3; 4.8) | 3.9 | (1.3; 6.6) |
Tabel 2. Geslachtsverschillen in eetstoornissymptomen in Vlaanderen binnen de Gezondheidsenquête (Sciensano); M= man, V= vrouw, BI = betrouwbaarheidsinterval.
Voor 2021 werden de leeftijdscategorieën anders gedefinieerd. De prevalenties per leeftijdscategorie per geslacht zijn de volgende:
| Leeftijd | 2021 | |||
| M | BI | V | BI | |
| 18-29j | 16.1 | (5.3; 27) | 22.2 | (15.6; 28.9) |
| 30-49j | 10.1 | (7.; 13.2) | 15.7 | (13.6; 17.8) |
| 50-64j | 5 | (3.4; 6.6) | 8.2 | (6.9; 9.5) |
| 65+ | 2.8 | (1.7; 3.9) | 4.7 | (3.1; 6.2) |
Tabel 3. Leeftijdsverschillen in eetstoornissymptomen in Vlaanderen binnen de Gezondheidsenquête (Sciensano); M= man, V= vrouw, BI = betrouwbaarheidsinterval
Voedselconsumptiepeiling
De voedselconsumptiepeiling (VCP) is een uitgebreide bevraging van de voedingsgewoonten bij de Belgische bevolking. In de meeste recente bevraging uit 2014 werd er binnen de VCP ook gescreend op eetstoornissen a.d.h.v. de Eating Attitudes Test (EAT). Uit de resultaten bleek dat in Vlaanderen 3.1% (BI: [1.9;4.3]) van de populatie at risk is voor een eetstoornis.
Datum laatste aanpassing: 19 september 2023