Nieuwe initiatieven van beleidsmakers

Nieuwe initiatieven van beleidsmakers

Actuele initiatieven Vlaanderen i.v.m. preventie en zorg bij eetstoornissen jongeren

Preventie

Uniforme gezondheidsversterkende boodschap in alle settings

Er wordt gewerkt aan een versterkende aanpak in alle settings rond jongeren: thuis, op school, in de sportclub, in het jeugdwerk, in de buurt en in de zorg. Dit maakt deel uit van het Vlaams beleidsplan ‘de Vlaming leeft gezonder’. In al deze settings wordt gewerkt aan een uniforme gezondheidsversterkende boodschap die gericht is op het bevorderen van een gezonde leefstijl waarbij het verhogen van lichaamstevredenheid, mentaal welbevinden en slaaphygiëne voorop staan naast het versterken van eetcompetenties en gezond beweeggedrag.  (cf. ‘gezonde leefstijl = A.L.L.E.S’, met bijhorende ondersteuningsmaterialen en vormingen voor medewerkers uit alle settings). Deze boodschap wordt ook opgenomen in specifieke beleidsplannen per setting: Gezonde school, Gezonde gemeente en Gezonde sportclub.

Doordacht mediawerk

Daarnaast worden ook aanbevelingen en ondersteuning voorzien voor ‘doordacht mediawerk’. Groeiversterkende communicatie staat voorop en vervangt gewichtsgericht of probleemgericht taalgebruik. Zo is er de toolbox voor mediamakers, en gerichte materialen i.v.m. niet stigmatiserend communiceren in de schoolcontext, sportclubs en het jeugdwerk. 

Detectie en vroeghulp

Detectie

In diverse settings rond jongeren werden hulpverleners opgeleid om vroegtijdig risicofactoren voor eetstoornissen op te vangen. Het agentschap ‘Opgroeien’ richt zich op jonge kinderen, terwijl de CLB’s in de schoolsettings specifieke vormingen, draaiboeken en werkmaterialen hebben voor het opvolgen van groei, gewicht en signalen van problematisch eetgedrag en welbevinden. Ook voor huisartsen en kinderartsen zijn er gerichte stappenplannen, vormingen en werkmaterialen beschikbaar. Recent is de workforce voor vroegdetectie ook verruimd tot de brede groep eerstelijnswerkers rond jongeren en hun gezin. 

Ernstinschatting

Voor de eerstelijn zijn er ook stappenplannen en werkmaterialen ontwikkeld voor ernstinschatting met  een bijhorend vormingstraject dat momenteel in alle provincies geïmplementeerd wordt. Dit traject richt zich op  motivering, diagnostiek, en ernstinschatting bij eetproblemen bij kinderen en jongeren door artsen, CLB-teams, diëtisten en psychologen. 

Voor efficiënte zorgtoeleiding kunnen zij gebruik maken van een Vlaamse verwijslijn, die helpt bij het vinden van gespecialiseerde zorg in de eigen regio. wanneer dit nodig blijkt.  

Zorg 

De Vlaamse Overheid stimuleert de CGG-teams om het gespecialiseerd ambulant zorgaanbod uit te breiden voor jongeren met een eetstoornis en hun context. Sinds 2022 zijn er in elke provincie  gespecialiseerde CGG-zorgpunten aan het werk die binnen de CGGs zorgen voor deskundigheidsbevordering, zorguitbouw en de uitbouw van een nieuw innovatief aanbod oa groepsaanbod ter ondersteuning van ouders.  Zij werken ondersteunend aan de GGZ netwerken en eerstelijnsuitbouw die door de federale overheid is ingezet. 

Actuele initiatieven Federale overheid i.v.m. zorguitbouw bij jongeren met eetstoornissen 

Nieuwe zorgorganisatie bij eetstoornissen

Naar aanleiding van de sterke toename van complexe eetstoornissen tijdens de COVID-pandemie, en de hoge zorgnood hierrond, werd in het voorjaar 2022 door de federale overheid opdracht gegeven om een voorstel uit te werken voor een nieuwe zorgorganisatie bij eetstoornissen in België. Hiertoe werd de werkgroep eetstoornissen opgericht, ter voorbereiding van een interministeriële conferentie rond dit thema.  In juni 2022 werd het rapport van deze werkgroep eetstoornissen goedgekeurd en opgepikt door de interkabinettenwerkgroep. Op 14/9/22 engageerden alle overheden zich om samen te werken aan een nieuw traject voor geïntegreerde preventie en zorg bij eetstoornissen. 

In het najaar 2022 werd door de federale overheid alvast 10 miljoen vrijgemaakt voor uitwerking van de voorgestelde innovatieve zorguitbouw bij eetstoornissen. Een transversale werkgroep binnen het RIZIV startte in november 2022 de technische voorbereiding voor uitwerking van een nieuwe conventie rond 4 werkpakketten: 

• de uitbreiding van laagdrempelige psychologische zorg in de eerste lijn 
• de verdere uitbouw van de diëtetiek ter ondersteuning van eerstelijnsaanbod van huisartsen en psychologen
• de ontwikkeling van multidisciplinaire ambulante supportteams ter ondersteuning van ambulante zorgverstrekkers die meer expertise willen invoegen
• de verdere uitwerking van meer flexibiliteit in het derdelijnsaanbod via deeltijdbehandeling voor patiënten en hun families (intensieve Multi-Family-Therapy of MFT)

Laagdrempelige psychologische zorg

Op dit ogenblik is er concreet al uitbreiding van laagdrempelige psychologische zorg opgestart:  In samenwerking met het kenniscentrum Eetexpert is gerichte vorming geboden aan eerstelijnspsychologen en zijn er specifieke draaiboeken uitgewerkt. Zij zorgen, via de huidige ELP-conventie, voor aanvullend goedkoop zorgaanbod voor jongeren met eetstoornissen in alle provincies. Voor 11 euro per sessie kunnen jongeren met eetstoornissen gespecialiseerde eerstelijnspsychologische zorg opstarten, en dit tot maximaal 20 sessies per jaar. 

Daarnaast is er ook groepsaanbod uitgewerkt voor jongeren met eetproblemen, en ook voor ouders is er aanvullend aanbod opgestart: eerstelijnspsychologen zorgen samen met CGG’ers voor specifieke oudertrainingen. Dit voorjaar lopen oudertrainingen vanuit de ELP-conventie in Waregem, Kortrijk, Gent, Aalst, Genk, en Tongeren. De andere provincies volgen in het najaar.

Aanbod voor complexe eetstoornissen

Tegen het eind van het jaar worden ook de andere werkpakketten verder uitgewerkt voor meer complexe eetstoornissen: Het bijkomend aanbod van supportteams en deeltijdbehandelingen.

30 mei 2023