Sciensano rapporteert over eetstoornissen

In maart 2021 peilde Sciensano voor het eerst sinds de coronacrisis ook naar symptomen van eetstoornissen, hierbij gebruik makend van de SCOFF die ook in de bevragingen uit 2013 en 2018 werd opgenomen. De SCOFF is een screeninginstrument dat ingezet wordt in de eerste lijn om mensen die at risk zijn voor een eetstoornis te identificeren.

In vergelijking met zowel 2013 (8%) en 2018 (7%) was er een stijging in het percentage (11%) van mensen die door de SCOFF als at risk voor een eetstoornis werden geïdentificeerd. Op niveau van de individuele vragen gaven deelnemers het volgend aan:

8% van de deelnemers gaf aan dat men de laatste maanden (minstens) 6 kilo was afgevallen

17% gaf aan angstig te zijn om geen controle meer te hebben over de hoeveelheden die men eet

3% gaf aan braken op te wekken

4% gaf aan dat anderen aangeven dat ze te mager zijn, terwijl ze zichzelf te dik vinden

12% gaf aan dat voedsel hun leven overheerst

Opvallend: de percentages gerelateerd aan de vragen rond angst voor controleverlies liggen lager dan in andere landen bij gelijkaardige vragen:

In een studie uit het Verenigd Koninkrijk tijdens de eerste lockdown (lente 2020) gaf 36% aan het gevoel te hebben minder controle te hebben over eten in vergelijking met voor de lockdown (Robinson et al., 2021).

In een Portugese studie gaf 47.2% aan minstens 1 keer de controle verloren te zijn over hun eetgedrag tijdens de eerste lockdown (Ramalho et al., 2021)

Uit de analyse van Sciensano bleek daarnaast dat er meer vrouwen (13%) at risk zijn dan mannen (9%) (gecontroleerd voor leeftijd) en dat het percentage personen at risk daalt met de leeftijd. Bij deelnemers tussen de 18 en 29 jaar blijkt 18% at risk, in de groep ouder dan 65 jaar is dit 5%. Voor alle leeftijdscategorieën was er in vergelijking met 2013 en 2018 wel een stijging in het percentage dat at risk is.

Bovendien toonde men aan dat personen die signalen vertonen van een angststoornis en/of een depressieve stoornis ook meer kans hadden om at risk te zijn voor eetstoornissen: respectievelijk 26% en 24%. Dit ligt in de lijn van verwachting, negatief affect is een gekende risicofactor voor de ontwikkeling van eetstoornissen.

Daarnaast bleek dat deelnemers die aangaven zich ontevreden te voelen over hun sociale relaties of zich eenzaam voelden ook vaker at risk te waren voor eetstoornissen dan deelnemers die wel aangaven tevreden te zijn over hun sociale contacten of aangaven zich niet eenzaam te voelen. Verbondenheid met anderen is dan ook een beschermende factor en verlaagt dus het risico op de ontwikkeling van een eetstoornis. Personen die alleen woonden of een lager diploma hadden waren dan weer vaker om at risk.

De corona-enquête van Sciensano werd verspreid onder deelnemers boven de 18 jaar. Dit betekent dat we op dit moment geen Belgische cijfers hebben voor kinderen en jongeren.

Referenties

Zesde COVID-19 gezondheidsenquête: eerste resultaten. Brussel, België; Depotnummer: D/2020/14.440.29. Beschikbaar op: https://doi.org/10.25608/r4f5-1365

Ramalho, S. M., Trovisqueira, A., de Lourdes, M., Gonçalves, S., Ribeiro, I., Vaz, A. R., Machado, P., & Conceição, E. (2021). The impact of COVID-19 lockdown on disordered eating behaviors: the mediation role of psychological distress. Eating and Weight Disorders, 1–10. https://doi.org/10.1007/s40519-021-01128-1 .

Robinson, E., Boyland, E., Chisholm, A., Harrold, J., Maloney, N.G., Marty, L., Bethan, R.M., Noonan, R. & Hardman, C.A. (2021). Obesity, eating behavior and physical activity during COVID-19 lockdown: A study of UK adults. Appetite, 156, 104853. https://doi.org/10.1016/j.appet.2020.104853

Meer info

Mei 2021

Nieuws

Vormingen eetstoornissen en obesitas najaar 2025

jul 2025 – Vormingen eetstoornissen en obesitas najaar 2025 Hier vind je een overzicht van onze vormingen die gepland staan in het najaar van 2025. Hopelijk tot snel! Kennisdag Tijdens deze kennisdag willen we jou inspireren met nieuwe inzichten en praktische handvatten. In de voormiddag hoor je de nieuwste inzichten van experten uit onderzoek, in de namiddag vertalen we deze […]

Onze nieuwste materialen op een rijtje

jun 2025 – Onze nieuwste materialen op een rijtje Hier vind je een overzicht van onze meest recente stappenplannen, flowcharts, infofiches en meer. Je vindt het volledige overzicht op onze materialenpagina. Onze meest recente stappenplannen: Onze meest recente flowcharts: Onze meest recente infofiches: Onze meest recente ondersteuningsteksten:

Eetstoornissen en neurodiversiteit – ondersteuningstekst voor zorgverleners

jun 2025 – Eetstoornissen en neurodivergentie – ondersteuningstekst voor zorgverleners Mensen die neurodivergent (ND) zijn (i.e., de informatieverwerking verloopt anders dan bij de meestemensen), lopen een groter risico op het ontwikkelen van eetstoornissen. Bovendien vertrekken de huidige behandelmodellen van eetstoornissen vanuit een neuro-normatief kader. In opdracht van de National Eating Disorders Collaboration (NEDC) werkte Eating Disorders Neurodiversity Australia […]

Diagnostiek bij ARFID – vormingsverslag

jun 2025 – Diagnostiek bij ARFID – vormingsverslag Selectief eten komt bij kinderen veelvuldig voor. Daarom is het van belang goed te onderscheiden wanneer de eetproblemen zodanig ernstig zijn dat er van een eetstoornis gesproken kan worden. Ook kan het leerproces rond eten beïnvloed worden door enorm veel factoren. Op 4 februari organiseerde Eetexpert een uitgebreide webinar rond diagnostiek bij ARFID, met volgende […]

Nieuws vanuit PO OSW

jun 2025 – Nieuws vanuit PO OSW 2025 Samen naar een nog gestroomlijnder preventieaanbod voor de setting onderwijs Samen met het netwerk van partnerorganisatie Ondersteuning Settinggericht Werken (PO OSW), zetten we met Eetexpert mee onze schouders onder een gestroomlijnd aanbod ‘preventieve gezondheidszorg’ naar verschillende settingen (lokale besturen, onderwijs, zorg en welzijn, werk, vrije tijd en gezin).Voor de setting Onderwijs […]

Nieuwe richtlijnen rond overgewicht en obesitas

jun 2025 – Nieuwe richtlijnen rond overgewicht en obesitas In december 2024 verscheen in België de herziene richtlijn “Multimodale aanpak van obesitas bij volwassenen in de eerstelijnszorg”, in opdracht van de Werkgroep Ontwikkeling Richtlijnen Eerste Lijn (WOREL vzw). In 2025 verschenen twee interessante (updates van) internationalee richtlijnen rond overgewicht en obesitas. In januari verscheen een nieuwe NICE richtlijn (Verenigd […]

De ALLES-groeithema’s bij jonge kinderen

jun 2025 – Vers van de pers: de ALLES-groeithema’s bij jonge kinderen Hoe kan je als eerstelijnshulpverlener of preventiewerker een gezond groeiproces ondersteunen bij jonge kinderen? Wel, in het acroniem A.L.L.E.S vind je alvast leefstijltips bij 5 erg belangrijke groeithema’s in de preventie van eet- en gewichtsproblemen: Ook bij jonge kinderen (zuigelingen, peuters en kleuters) zijn deze thema’s […]

Wegwijs in de zorg

jun 2025 – Wegwijs in de zorg rond overgewicht en eetstoornissen Ontdek onze vernieuwde webpagina en infofiches! De afgelopen jaren werd sterk in gezet op de uitbouw van de zorg voor eet- en gewichtsproblemen. We werkten een nieuwe webpagina uit om mensen wegwijs te maken in hoe de zorg voor eetproblemen, eetstoornissen en obesitas momenteel georganiseerd. Op deze […]

Bekijk al het nieuws