Advies van de Hoge Gezondheidsraad over de marketing van ongezonde voeding bij kinderen

De Hoge Gezondheidsraad hamert in een recent advies op de nood aan regulering  van de marketing rond ongezonde voeding voor kinderen en jongeren. Ze doet dat in navolging van o.a. de WHO (2010, 2012, 2016) en de International Obesity Taskforce (The Sydney Principles, 2006-2007). Op 5 december werd het advies door de betrokken experten verder uiteengezet in een studiedag waarop ook Eetexpert aanwezig was.

In haar advies (en dat van de andere internationale partners) wordt gewezen op de wetenschappelijke evidentie die aantoont dat marketing een impact heeft op voedselvoorkeuren, voedselkeuzes en op die manier ook een nefaste invloed heeft op de huidige en toekomstige gezondheid van kinderen en jongeren. Verder verwijst men naar onderzoek dat aantoont dat kinderen en jongeren nog onvoldoende vaardigheden beheersen om deze reclame te kunnen herkennen, kaderen en te weerstaan en we dit ook niet van hen kunnen verwachten omdat ze nog volop in ontwikkeling zijn. En dat deze vaardigheden extra onder druk komen te staan wanneer cognitieve capaciteiten op een andere manier bevraagd worden (o.a. door de vele prikkels van deze reclameboodschappen) maar ook wanneer de reclame heimelijk is of wanneer zij door andere omstandigheden op dat moment het vermogen niet hebben om er mee om te gaan.  

In het advies wordt uiteengezet hoe de huidige zelfreguleringsmechanismen van de voedingsindustrie zoals The European en Belgian Pledge onvoldoende werken. De codes gelden bijvoorbeeld enkel voor die bedrijven die de pledges onderschrijven. Bovendien valt veel promotie niet onder de code (verpakkingen, sportsponsoring, wedstrijden, give-aways,…), gaat het over reclame die specifiek gericht is op kinderen en niet over andere reclame die kinderen mogelijk ook bereikt en geldt het specifiek alleen voor kinderprogramma’s terwijl kinderen vaak ook meekijken naar andere programma’s. Bovendien ligt de leeftijdsgrens (12 jaar) te laag. Ook bij jongeren ouder dan 12 jaar zijn cognitieve mechanismen nog onvoldoende ontwikkeld om van hen te verwachten dat ze vaardig genoeg zullen zijn om de marketing en reclame te herkennen, kaderen en te kunnen weerstaan. Daarnaast geeft men ook aan dat de voedingscriteria om te bepalen welke voedingsmiddelen ongezond zijn te laks en onduidelijk blijken.

De Hoge Gezondheidsraad vraagt daarom dat overheden op alle niveaus (Europees, federaal, regionaal en lokaal) ingrijpen en pleit voor :  

  • Algemeen verbod op reclame voor ongezonde voeding tussen 6u en 23u (dus voor iedereen binnen een welbepaald tijdsframe en op plaatsen waar kinderen samenkomen (school, sportclub,…).  
  • Optrekken van de leeftijdsgrens tot 18j
  • Alle marketinginitiatieven oppakken in de regelgeving en een bijkomende focus op digitale media
  • Verplicht gebruik van wetenschappelijk onderbouwde criteria die de voedingswaarde van voedselproducten kunnen beoordelen
  • Invoeren van een onafhankelijk controlesysteem die controles kan uitvoeren
  • Initiatieven en ondersteuning van ouders/leerkrachten om kinderen te helpen in het ontwikkelen van vaardigheden i.v.m. reclamegeletterdheid

Het belang van dergelijk advies is niet te onderschatten. Het advies legt de nadruk op de rol van de omgeving in de ontwikkeling van eetgedrag en voedingspatronen. Het pleit onrechtstreeks voor een ondersteunende aanpak waarbij kinderen worden beschermd tegen de negatieve impact van marketing op de ontwikkeling van eetgedrag en voedingspatronen terwijl ze ruimte krijgen om vaardigheden rond reclamegeletterdheid te ontwikkelen en goede voedingsgewoonten op te bouwen. Een advies waar we alleen maar achter kunnen staan.

December 2022

Nieuws

Onze nieuwste materialen op een rijtje

Onze nieuwste materialen op een rijtje

jun 2025 – Onze nieuwste materialen op een rijtje Hier vind je een overzicht van onze meest recente stappenplannen, flowcharts, infofiches en meer. Je vindt het volledige overzicht op onze materialenpagina. Onze meest recente stappenplannen:  Onze meest recente flowcharts: Onze meest recente infofiches: Onze meest recente ondersteuningsteksten:  

Eetstoornissen en neurodiversiteit – ondersteuningstekst voor zorgverleners

Eetstoornissen en neurodiversiteit – ondersteuningstekst voor zorgverleners

jun 2025 – Eetstoornissen en neurodivergentie – ondersteuningstekst voor zorgverleners Mensen die neurodivergent (ND) zijn (i.e., de informatieverwerking verloopt anders dan bij de meestemensen), lopen een groter risico op het ontwikkelen van eetstoornissen. Bovendien vertrekken de huidige behandelmodellen van eetstoornissen vanuit een neuro-normatief kader. In opdracht van de National Eating Disorders Collaboration (NEDC) werkte Eating Disorders Neurodiversity Australia […]

Diagnostiek bij ARFID – vormingsverslag

Diagnostiek bij ARFID – vormingsverslag

jun 2025 – Diagnostiek bij ARFID – vormingsverslag Selectief eten komt bij kinderen veelvuldig voor. Daarom is het van belang goed te onderscheiden wanneer de eetproblemen zodanig ernstig zijn dat er van een eetstoornis gesproken kan worden. Ook kan het leerproces rond eten beïnvloed worden door enorm veel factoren. Op 4 februari organiseerde Eetexpert een uitgebreide webinar rond diagnostiek bij ARFID, met volgende […]

Nieuws vanuit PO OSW

Nieuws vanuit PO OSW

jun 2025 – Nieuws vanuit PO OSW 2025 Samen naar een nog gestroomlijnder preventieaanbod voor de setting onderwijs Samen met het netwerk van partnerorganisatie Ondersteuning Settinggericht Werken (PO OSW), zetten we met Eetexpert mee onze schouders onder een gestroomlijnd aanbod ‘preventieve gezondheidszorg’ naar verschillende settingen (lokale besturen, onderwijs, zorg en welzijn, werk, vrije tijd en gezin).Voor de setting Onderwijs […]

Nieuwe richtlijnen rond overgewicht en obesitas

Nieuwe richtlijnen rond overgewicht en obesitas

jun 2025 – Nieuwe richtlijnen rond overgewicht en obesitas In december 2024 verscheen in België de herziene richtlijn “Multimodale aanpak van obesitas bij volwassenen in de eerstelijnszorg”, in opdracht van de Werkgroep Ontwikkeling Richtlijnen Eerste Lijn (WOREL vzw). In 2025 verschenen twee interessante (updates van) internationalee richtlijnen rond overgewicht en obesitas. In januari verscheen een nieuwe NICE richtlijn (Verenigd […]

De ALLES-groeithema’s bij jonge kinderen

De ALLES-groeithema’s bij jonge kinderen

jun 2025 – Vers van de pers: de ALLES-groeithema’s bij jonge kinderen  Hoe kan je als eerstelijnshulpverlener of preventiewerker een gezond groeiproces ondersteunen bij jonge kinderen? Wel, in het acroniem A.L.L.E.S vind je alvast leefstijltips bij 5 erg belangrijke groeithema’s in de preventie van eet- en gewichtsproblemen:  Ook bij jonge kinderen (zuigelingen, peuters en kleuters) zijn deze thema’s […]

Wegwijs in de zorg

Wegwijs in de zorg

jun 2025 – Wegwijs in de zorg rond overgewicht en eetstoornissen  Ontdek onze vernieuwde webpagina en infofiches! De afgelopen jaren werd sterk in gezet op de uitbouw van de zorg voor eet- en gewichtsproblemen.  We werkten een nieuwe webpagina uit om mensen wegwijs te maken in hoe de zorg voor eetproblemen, eetstoornissen en obesitas momenteel georganiseerd. Op deze […]

Infofiche rond eetcompetentie bij ADHD

Infofiche rond eetcompetentie bij ADHD

jun 2025 – Infofiche rond eetcompetentie bij ADHD Competent eetgedrag gaat niet alleen over wát men eet, maar ook over hóe men eet en naar voeding kijkt. Vier eetvaardigheden ondersteunen dit: gestructureerd, genietend, gevarieerd en genoeg eten– zijn de 4 G’s van competent eetgedrag. Werken aan eetvaardigheden bij ADHD brengt eenaantal extra uitdagingen met zich mee. We bundelen […]