Dit stappenplan wil ondersteuning bieden aan de gespecialiseerde eerstelijnspsycholoog bij de herkenning en behandeling van mensen met signalen van een eetstoornis. Meer concreet: anorexia nervosa, boulimia nervosa, eetbuistoornis of een variant daarvan.
Na een uitgebreide bevraging rond de aanwezige symptomen en klachten op verschillende domeinen (eetgedrag, beweeggedrag, psychologisch, sociaal, somatisch,…) is het van belang om een ernstinschatting te maken. Dit is met name belangrijk in kader van de indicatiestelling voor gepaste zorgtoewijzing en de uitwerking van prioriteiten in het behandelplan, met name de vraag naar dringendheid.
Hier een aantal richtlijnen die de ernstinschatting mee bepalen:
Zoals al aangegeven zorgen eet- en gewichtsproblemen voor heel wat lichamelijke gevolgen. Inschatting door een arts is aangewezen om een goede ernstinschatting te doen: Welke lichamelijke gevolgen zijn aanwezig? Een heel aantal somatische klachten verdwijnen bij herstel van het gewicht. Andere gevolgen zijn onomkeerbaar (bv. osteoporose) of levensbedreigend (bv. kaliumtekort). Zie hierboven.
Hoe langer de eetstoornis aanwezig is, hoe hardnekkiger deze wordt en des te moeizamer is het herstel.
Optreden van andere problemen naast het eet/gewichtsprobleem, met name misbruik van alcohol/drugs, stemmingsstoornissen, suïcidaliteit, persoonlijkheidsstoornis, PTSD, angststoornissen. Zie uitgediepte informatie op de pagina rond comorbiditeiten.
Hoe meer dit verstoord is, hoe ernstiger de problematiek. Gaat cliënt nog naar school of naar het werk ? Of is het sociaal netwerk erg versmald? Hoe centraal staat de eetstoornis bij de omgeving? Hoe is het met de draagkracht van het gezin/de omgeving? Zie hierboven
Niet zelden treedt ontkenning of minimalisering op bij ernstige problemen. Hoe staat de cliënt tegenover behandeling/verandering? In de beginfase van een eetstoornis neemt het zelfvertrouwen en gevoel van controle sterk toe. Lijnen en afvallen is op dat moment nog een ‘efficiënte oplossing’ om met allerlei moeilijkheden om te gaan die een cliënt niet zomaar zal loslaten. De meeste cliënten met een eetstoornis geraken pas gemotiveerd als ze geconfronteerd worden met allerlei ongewenste lichamelijke, psychische, sociale en financiële gevolgen (Ulfvebrand, 2015). De motivatie blijkt nog wel een lange tijd ambivalent omdat de cliënt vaak nog erg bang is om de gevonden ‘oplossing’ los te laten. Voldoende erkenning en oprecht begrip voor deze gehechtheid aan het symptoom zijn belangrijk.
Wat werd er reeds aan aanpak geprobeerd, wat werkte, wat niet en waarom?
Zijn er ‘buffers’? Wat zijn de krachten van de cliënt zelf? Wat zijn krachten in de omgeving van de cliënt?
Verdiepende informatie rond ernstinschatting en indicatiestelling kan je terugvinden op
Infofiche eetstoornissen – zorg op maat en ernstinschatting
Ernst- en indicatiestelling, zorg op maat
Infofiche
– 401 KB
Infofiche eetstoornissen – signalen van een (beginnende) eetstoornis
Checklist signalen van een (beginnende) eetstoornis.
Infofiche
– 682 KB
Infofiche eetproblemen en eetstoornissen – klachten en signalen
Rechtstreekse en onrechtstreekse klachten bij eetproblemen en gewichtsproblemen.
Infofiche
– 676 KB
