Vlaanderen: Gewichtsproblemen bij Volwassenen

Samenvattend

Voor Vlaamse volwassenen wordt de gewichtsstatus sinds 1997 opgevolgd aan de hand van de Gezondheidsenquête. In 2018 werd ook het Gezondheidsonderzoek een allereerste keer afgenomen. In de Gezondheidsenquête worden lengte en gewicht bevraagd aan de deelnemers waarna de onderzoekers de BMI berekenen. In het Gezondheidsonderzoek worden gewicht en lengte door de onderzoekers gemeten en is daardoor tijdsintensiever. Algemeen wordt aangenomen dat zelfrapportage van lengte en gewicht leidt tot een onderschatting van de gewichtsstatus. Uit de resultaten van de Gezondheidsenquête blijkt dat in 2018, 48.2% van de volwassen overgewicht had (BMI ≥25), waarbij 15.0% beantwoordde aan de criteria voor obesitas (BMI ≥ 30). Deze cijfers waren niet significant verschillend van 2013. In de COVID-Gezondheidsenquête (2021) zijn deze percentages gestegen naar 53.9% voor overgewicht en 19.1% voor obesitas. Of de verschillen t.o.v. 2018 significant zijn, kan niet worden nagegaan omdat de betrouwbaarheidsintervallen voor de data uit de COVID-gezondheidsenquête helaas niet gerapporteerd werden. Uit de Preventiebarometer afgenomen in 2022  blijkt dat 50.7% van de Vlamingen overgewicht had, waarvan 16.4% obesitas. Deze cijfers suggereren terug in daling t.o.v. de resultaten uit de COVID-gezondheidsenquête. Uit het Gezondheidsonderzoek (2018) blijkt dat 51.3% van de Vlaamse volwassenen overgewicht heeft en 19% obesitas. Hieruit blijkt dat de percentages uit de Gezondheidsenquête van 2018 die gebaseerd zijn op zelfrapportage van lengte en gewicht mogelijk een onderschatting zijn.

Tussen 1997 en 2018 is het percentage Vlamingen met overgewicht gestegen met 7.8%, het percentage mensen met obesitas is gestegen met 5.4 %. Uit de data blijkt verder dat de stijging vooral plaatsheeft in de eerste 10 jaar (1997-2008) van de periode dat er gemeten werd (6,7%) en dat in de tweede helft (2008-2018) de stijging eerder beperkt was (1,1%). Een gelijkaardig beeld zien we in het percentage mensen met obesitas: ook hier zien we de grootste stijging in de periode 1997-2008 (4%) en vlakt de stijging af in de periode tussen 2008-2018 (1.4%). Op basis van de gegevens uit de COVID-gezondheidsenquête lijkt het percentage mensen met overgewicht en met obesitas in 2021 gestegen t.o.v. 2018. Dit suggereert dat de coronapandemie en de coronamaatregelen een impact hebben gehad op de gewichtsstatus van de Vlamingen. Het is nog afwachten tot de resultaten van de eerstvolgende gezondheidsenquête om te zien hoe deze evolutie zich verder doorzet.