Nieuws
Het percentage Vlamingen met overgewicht en obesitas wordt alleen maar groter?
Afgelopen dinsdag vonden we het overal terug in de nieuwsmedia “In de laatste 20 jaar is het percentage mensen met overgewicht en obesitas alleen maar toegenomen!”, “De Vlaming eet ongezond! “. Deze conclusies werden afgeleid uit de nieuwe resultaten van de gezondheidsenquête die Sciensano 4-jaarlijks afneemt bij 10 000 Belgen. Maar is deze boodschap niet te zwaar? De vele preventiewerkers, hulpverleners en de modale Vlaming zou voor minder moedeloos worden bij al dat “slechte” nieuws. We nemen de data meer in detail met u door en nuanceren een en ander.
Verandering in het percentage mensen met overgewicht of obesitas
Bekijken we de verandering in het percentage mensen met overgewicht of obesitas over de jaren heen dan wordt volgende trend gevonden in Vlaanderen1:
Noot: De gegevens werden rechtstreeks overgenomen uit de Tabel “Evolutie voedingsstatus in het Vlaams Gewest 1997-2018” in het rapport van Sciensano
Kijken we naar de verandering in het percentage mensen met overgewicht of obesitas dan kunnen we afleiden dat de stijging vooral plaatsheeft in de eerste 10 jaar (1997-2008) van de periode dat er gemeten werd (6,7%) en dat in de tweede helft (2008-2018) de stijging eerder beperkt was (1,1%)2.Een gelijkaardig beeld zien we in het percentage mensen met obesitas: ook hier zien we de grootste stijging in de periode 1997-2008 (4%) en vlakt de stijging af in de periode tussen 2008-2018 (1.4%).
Verandering in leefgedrag
Kijken we verder in het rapport dan zien we nog meer goed nieuws. De grote meerderheid van de Vlamingen eet dagelijks fruit (6/10), en bijna iedereen (8/10) eet dagelijks groenten. Meer dan 1/3 Vlamingen eet dagelijks de aanbevolen hoeveelheid fruit en groente (35.2% en 37.2%). Steeds meer Vlamingen drinken niet meer dagelijks gesuikerde frisdranken (8/10) en steeds meer Vlamingen halen de dagelijks aanbevolen hoeveelheid water (30,5%).
Meer dan de helft van de Vlamingen doen meer dan 150 min/week aan beweging op het werk of in de vrije tijd, ¾ van de Vlamingen wandelen wekelijks minstens 1x om zich te verplaatsen, en 1/3 van de Vlamingen fietsen wekelijks minstens 1x om zich te verplaatsen.
We weten dat werken aan gedragsverandering geduldswerk vraagt, maar uit deze cijfers lijken we voorzichtig te kunnen concluderen dat de inspanningen van de vele preventiewerkers en hulpverleners mogelijk hun vruchten afwerpen.
Waarom we reageren op dit soort van berichtgeving?
Demotiverend
Met waardering voor al het kwaliteitsvolle werk dat gebeurt vinden we in de onderzoeksdata geen redenen om te concluderen dat dit werk niets uithaalt. Te snelle negatieve conclusies kunnen goed preventiewerk ondermijnen en dit zou jammer zijn. Deze resultaten sporen aan om door te gaan en te intensifiëren in de richting die ingeslagen is: Als het nieuwe kompas bij de aanpak van obesitas net richt op ‘gezonder leven’, moeten we vooral op gedragsverandering evalueren. Werken aan gedragsverandering vraagt tijd, en de resultaten van de laatste 10 jaar zijn net bemoedigend.
Schadelijk
Te snelle conclusies dat de Belg steeds ‘dikker’ wordt, werken onterecht stigmatiserend. Individueel is de variatie tussen mensen met overgewicht heel groot. Of ze gezond zijn en blijven, hangt af van hoe ze leven, meer dan hoeveel ze wegen. En ook herstel hangt meer af van hun leefgedrag dan van hun gewichtsreductie. Communicatie moet absoluut aanzetten tot gezonder leefgedrag, en niet bijdragen tot nog meer gewichtsfocus en lichaamsontevredenheid.
Voetnoot
1De resultaten kan je hier vinden.
2Omdat we enkel de percentages ter beschikking hebben kunnen we geen uitspraken doen of dit verschil in stijging significant is, en dus of er de voorbije 10 jaar een significant mindere stijging is dan in het decennium ervoor.
November 2022
Nieuws
Eetvaardigheden en eetstoornisseen bij diabetes
nov 2025 – Eetvaardigheden en eetstoornisseen bij diabetes Vorige week stond Wereld Diabetes Dag opnieuw stil bij de impact van diabetes op het dagelijks leven. Het doel van een diabetesbehandeling is om zo stabiel mogelijke glucosewaarden te bereiken en te behouden. Voeding, beweging en medicatie spelen daarbij een belangrijke rol. Maar diabeteszorg gaat veel verder dan medische opvolging. […]
Eindrapport studie Jongeren en Gezondheid 2021-2024 (HBSC Vlaanderen)
okt 2025 – Eindrapport studie Jongeren en Gezondheid 2021-2024 (HBSC Vlaanderen) Het eindrapport van de studie Jongeren en Gezondheid 2021-2024 (HBSC Vlaanderen) werd afgelopen zomer gepubliceerd. In deze grootschalige studie werd de gezondheid, het gezondheidsgedrag en de sociale omgeving van meer dan 20.000 jongeren in Vlaanderen in kaart gebracht. Bijzondere aandacht ging uit naar hun mentaal, sociaal en […]
Voor u gelezen: Mental Health Impacts of Self‐Help Interventions for the Treatment and Prevention of Eating Disorders. A Meta‐Analysis.
okt 2025 – Voor u gelezen: Mental Health Impacts of Self‐Help Interventions for the Treatment and Prevention of Eating Disorders. A Meta‐Analysis. Wat is het effect van zelfhulpinterventies op mentaal welbevinden van mensen met een risico op of met (symptomen van) een eetstoornis: een meta-analyse van gerandomiseerde trials Inleiding Ondanks de ontwikkelingen in de interventies zowel voor de preventie […]
Zorgtoeslag bij kinderen met een eetstoornis of obesitas
okt 2025 – Zorgtoeslag bij kinderen met een eetstoornis of obesitas Als een kind langdurig kampt met een eetstoornis of obesitas en daardoor een specifieke ondersteuningsbehoefte heeft, komt het mogelijk in aanmerking voor de zorgtoeslag. In Vlaanderen voorziet de overheid verschillende vormen van ondersteuning voor kinderen die door een beperking, aandoening of handicap extra zorg nodig hebben in het […]
Kennisdag 2025: herbeleef de highlights!
okt 2025 – Kennisdag 2025: herbeleef de highlights! Eetexpert bestaat 25 jaar en dat hebben we gevierd op onze kennisdag. Dit feestjaar stond volledig in het teken van lichaamstevredenheid bij jongeren. Verslagen Lees hier de samenvatting van de verschillende lezingen. Kon je er niet bij zijn? Bekijk de opname Bekijk de opname van de kennisdag 2025 lichaamstevredenheid op […]
Ontdek de EDUbox Gelukkig groeien
sep 2025 – EDUbox Gelukkig groeien EDUbox Gelukkig groeien gebruikt de overgang naar het secundaironderwijs als kapstok om het groeiproces te verkennen. De EDUbox Gelukkig groeien: Een boost voor je lijf en brein is een gloednieuw, interactief lespakket dat jongeren inzicht geeft in alle aspecten van hun eigen groeiproces. Via tekst, video’s, opdrachten en een interactieve tool ontdekken […]
Kennisdag 2025
sep 2025 – Welkom op deze feestelijke editie van de kennisdag Wat betekent 25 jaar Eetexpert voor jou? We zijn benieuwd naar jouw ervaring en blik op de toekomst. Mail ons jouw antwoorden op deze twee vragen: Antwoord anoniem via dit formulier of mail naar secretariaat@eetexpert.be Vier mee en win een verrassingspakket Tijdens onze studiedag organiseren we een […]
Vormingen eetstoornissen en obesitas najaar 2025
jul 2025 – Vormingen eetstoornissen en obesitas najaar 2025 Hier vind je een overzicht van onze vormingen die gepland staan in het najaar van 2025. Hopelijk tot snel! Kennisdag Tijdens deze kennisdag willen we jou inspireren met nieuwe inzichten en praktische handvatten. In de voormiddag hoor je de nieuwste inzichten van experten uit onderzoek, in de namiddag vertalen we deze […]