Werkwijze en opbouw
Multidisciplinair samenwerken
In België ontbreekt het aan een degelijk multidisciplinair zorgaanbod in de eerstelijn rond de aanpak van overgewicht en obesitas. Een multidisciplinaire samenwerking in de behandeling van eet- en gewichtsproblemen vindt nog altijd grotendeels plaats in de derdelijnszorg. Het ontbreken van dergelijke samenwerking in de eerste lijn heeft diverse redenen. Verschillende projecten van Eetexpert.be inventariseerden belangrijke knelpunten:
- Gezien de specifieke problematiek is het belangrijk dat de betrokken hulpverleners ervaring en expertise hebben op vlak van eet- en gewichtsproblemen. Veel hulpverleners voelen zich echter onvoldoende bekwaam. Daarnaast kennen de verschillende disciplines elkaars expertise onvoldoende. Om goed te kunnen samenwerken moet men elkaar goed kennen en elkaars taken, bevoegdheden en werkzaamheden respecteren. Maar wanneer zij met elkaar samenwerken en multidisciplinair overleggen, zijn hulpverleners erg tevreden: Ze beschrijven dat ze samen tot een vollediger beeld komen over de problematiek van de patiënt en dit een belangrijke meerwaarde betekent voor de behandeling op maat. Onrechtstreeks blijkt het samenwerken met verschillende disciplines verfrissend te werken. Het geeft veel nieuwe ideeën en doet bijleren.
- Er is nood aan specifieke coaching in het interdisciplinair samenwerken. Vaak blijft samenwerken tussen huisarts, diëtist en/of psycholoog beperkt tot aparte consultaties met dezelfde patiënt. Bovendien geven hulpverleners aan niet te weten wie te betrekken in de multidisciplinaire werking. Verwijshulp en netwerkhulp blijken nodig.
- Er is nood aan een stappenplan voor de zorgcoördinator in de eerstelijn. De huisarts is gezien zijn overzicht over het hele zorgtraject de ideale figuur hiervoor, maar kan de praktische opvolging van het zorgplan ook delegeren aan een ander teamlid.
- Om multidisciplinair samen te werken is een goede communicatie tussen de verschillende hulpverleners nodig. Er moet een goede afstemming zijn van de behandeldoelen en van het behandelplan. Dit vraagt een grote bereidheid om informatie met elkaar uit te wisselen. Er zijn hiervoor nog te weinig gemakkelijke communicatiemiddelen ter beschikking (gegevensdeling, integratie in software,…).
Doel en opbouw
Dit draaiboek heeft tot doel diëtisten te ondersteunen bij de behandeling van volwassenen met overgewicht en obesitas. Doel is een praktijkgericht stappenplan te voorzien voor diëtisten, dat gebaseerd is op gevalideerde richtlijnen en nieuwe wetenschappelijke inzichten. Daarbij wordt aangegeven in welke gevallen en voor welke aspecten van de aanpak een diëtist met specifieke expertise vereist is.
Het draaiboek is opgebouwd vanuit het consultatiemodel voor diëtisten en sluit naadloos aan op het stappenplan voor de huisarts en psycholoog, zodat een multidisciplinaire samenwerking gefaciliteerd wordt.
Klinische vragen
Het uitgangspunt van het draaiboek is een antwoord bieden op de klinische vragen waarmee de diëtist dagdagelijks wordt geconfronteerd:
- Welke rol heeft de diëtist in het zorgtraject van patiënten met overgewicht/obesitas?
- Welke andere disciplines moeten worden betrokken bij de inventarisatie van het gewichtsprobleem en welke rol hebben ze?
- Hoe motiveert men patiënten met overgewicht/obesitas?
- Wat dient te worden bevraagd in de anamnese?
- Hoe screenen voor een eetstoornis?
- Hoe wordt het individueel behandelplan opgesteld?
- Hoe gebeurt de opvolging en behandeling?
- Wanneer is multidisciplinaire samenwerking nodig? Welke disciplines moeten hierbij betrokken worden en welke rol hebben ze? Wanneer en naar wie doorverwijzen?
- Hoe gebeurt de evaluatie van de behandeling? Welke parameters moeten bij de opvolging geregeld opnieuw bepaald worden en hoe vaak?
Wetenschappelijke onderbouw
Er werd systematisch gezocht naar recente relevante aanbevelingen in grote richtlijnzoekers (Guidelines International Network, National Guideline Clearinghouse), waarbij de resultaten gescreend werden op taal (Nederlands, Engels, Frans), publicatiedatum (recenter dan 2006) en doelpopulatie (volwassenen met overgewicht en obesitas). De richtlijnen werden beoordeeld aan de hand van het AGREE-instrument.
Recent werd in Canada door Northern Health (2012) een Position Statement gepubliceerd, waarin wordt gepleit voor een nieuwe aanpak van overgewicht. Deze vernieuwende visie vindt in onderzoek steeds meer draagvlak e
