Het opbouwen van de overgang naar huis

Al vanaf het begin van de opname is het belangrijk om in samenspraak met de patiënt en de ouders een duidelijke ontslagplanning op te stellen omtrent wanneer het kind of de jongere klaar is om naar vervolgzorg over te stappen [44, 47, 58]. Van zodra het team zicht krijgt op een mogelijke ontslagdatum, is het van belang dit duidelijk te communiceren aan de patiënt en het gezin, en ruimte te laten voor hun inbreng (twijfels en zorgen). Het team dient met zorg het ontslag voor te bereiden, aangezien de onderbreking van continuïteit van zorg steeds een risico met zich meebrengt op klinische achteruitgang. De patiënt en ouders voorbereiden, informeren en begeleiden over hoe ze hun kind kunnen ondersteunen bij maaltijden, (signalen van) herval, crisismanagement, familiale angst, … is dan ook belangrijk [47, 53, 58, 93].

Ontslag voorbereiden bij Anorexia/Boulimia Nervosa

Bij de overgang naar huis is het hierbij van essentieel belang dat de verworven vaardigheden en de geïnstalleerde structuur mee de transfer maken naar huis. Van zodra er enige routine in het eetgedrag wordt bekomen en het competentiegevoel van ouders voldoende groot is, dienen er daarom eetmomenten thuis te worden georganiseerd. Ouders worden hierbij door het team ondersteund om zelf de maaltijdondersteuning en activiteitenmanagement stapsgewijs te leren coördineren. Via een graduele opbouw van de eetmomenten thuis (in een eerste stap samen een tussendoortje eten, in een tweede stap een broodmaaltijd, in een derde stap een warme maaltijd) die sterk lijken op de structuur van het ziekenhuis (herkenbare voeding, porties via foto’s die de diëtist voorziet, dezelfde duur van de eetmomenten) kan de overgang naar huis zacht verlopen. Ouders spreken hierbij beurtelings af wie de steunfiguur zal zijn en wie de eetstoornis zal ‘bewaken’. Het kan helpend zijn indien de diëtist onmiddellijk elke aanpassing in het voedingspatroon in het ziekenhuis doormailt aan de ouders. Zo kan er thuis geen discussie ontstaan.

Ook de duur van de thuismomenten, te beginnen met een uurtje en uitbreidend tot een volledig dagdeel, dient te worden opgebouwd alvorens het definitief ontslag plaatsvindt. Op die manier krijgen zowel ouders als kind voldoende leermomenten aangereikt omtrent de tijdsinvulling thuis en kan er gezocht worden naar balans in termen van activiteit en rust. Ouders en kind leren moeilijke momenten/plaatsen in huis te verkennen, maar (her)ontdekken ook zaken waar men plezier en verbinding in vindt, en welke steunfiguren binnen de eigen context betekenisvol zijn in het concrete verloop van de dag. Het gezin brengt deze ervaringen mee terug naar het ziekenhuis, en op basis van deze thuismomenten kan er dan een concreet management-plan worden opgesteld in de laatste dagen vóór ontslag, dat voor de patiënt als een road-map kan worden gebruikt, en afgestemd is op de specifieke noden van de patiënt en op de stoornis. Op de dag vóór ontslag kan dit managementplan visueel worden uitgewerkt door de patiënt zelf onder de vorm van een “prikbord” met kernwoorden (zie Figuur 9 voor een voorbeeld), dat op een zichtbare plek in huis kan worden opgehangen ter ondersteuning van het gezin (zie ook Bijlage 2. Terug naar huis: Aandachtspunten in functie van verder herstel eetstoornis).