Te controleren medische risico’s tijdens anamnese en medisch onderzoek
Medische oorzaken
Endocriene problemen [13,15,10]
Oorzaken
- Primair: bv. hypothyreoïdie, te hoge cortisolproductie, tekort aan groeihormoon, pseudohypoparathyreoïdie
- Secundair:
- Organische hersenziekte [1,15,10]: bv. tumor aan de hypofyse (Craniofaryngeoom); schade aan de hypothalamus (bv. door een tumor)
- Ten gevolge van bestraling van het hoofd
Signalen
O.a. kleine gestalte, vertraagde lengtegroei [77] (zeker in combinatie met gewichtstoename [78]); geen mentale retardatie of dysmorfe kenmerken [78]
Genetische oorzaken
Nagaan of er indicaties zijn voor genetische screening [13]. Dit betreft genetische oorzaken met beperkt effect van omgevingsfactoren zoals leefstijl [13,15,10]. Ongeveer 7% van kinderen met ernstige obesitas hebben zeldzame chromosomale afwijkingen of genetische mutaties die aan de grond liggen van hun gewichtsprobleem [77].
Genetische syndromen
Bv. Prader-Willi-syndroom, Albrights-syndroom, Bardet-Biedl-syndroom, Alström, Carpenter, Cohen
Enkele indicaties:
- Dysmorfe kenmerken
- Ontwikkelingsproblemen/mentale beperking
- Kleine gestalte/groeivertraging
- Vroege aanvangsleeftijd obesitas (<5 jaar)
- Visus- of skeletafwijkingen
Mutaties in specifieke genen
Mutaties in specifieke genen betrokken in het leptine-melanocortine pad
Enkele indicaties:
- Vroege aanvangsleeftijd obesitas (very early onset (kort na de geboorte; < 3 jaar) of vroege onset (<5 jaar))
- Hyperfagie
- Hormonale problemen
- Meestal geen dysmorfie, mentale problemen of groeiproblemen
- Meestal grotere gestalte dan wat verwacht wordt o.b.v. lengte van de ouders [78]
Medicatiegebruik
Nagaan of er medicatie gebruikt wordt die gewichtstoename kan geven, zoals antipsychotica van de tweede generatie (clozapine, ridsperidon, olanzapine en quetiapine), glucocorticoïden, sommige anti-epileptica (zoals valproaat en carbamazepine), sommige antidepressiva [13,10], diabetesmedicatie (insuline, sulfonylureumderivaten, glitazonen)[111].
Medische gevolgen
- Cardiovasculair en metabool risico [13,15,10] zoals verhoogde bloeddruk, verhoogde cholesterol, insulineresistentie & diabetes, niet-alcoholische leververvetting
- Endocriene problemen [13,15,10] zoals vervroegde puberteit, polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS)
- Musculoskeletale [13,15,10] en orthopedische problemen zoals gewrichtspijn, X-benen
- Ademhalingsproblemen [13,15,10]zoals kortademigheid, obstructief slaapapneusyndroom (OSAS)
- Urinaire problemen [13,]: bedplassen komt vaker voor bij kinderen met obesitas en heeft een gunstige prognose bij een gunstige gewichtsevolutie
- Neurologisch: pseudotumor cerebri [15,10]
- Huidproblemen: acne, striae, maceratie, nattend eczeem [77]
Bij detectie van medische risico’s of aandoeningen: verwijzing naar/samenwerking met een kinderarts met ervaring in obesitas bij kinderen en/of een pediatrisch specialist (bv. kinderendocrinoloog, kindercardioloog, kinderorthopedist…) [15]. Afhankelijk van de ernst kan het kind ook in aanmerking komen voor opvolging door een PMOC (zie Opvolging door huisarts).
