Inzichten rond SES en overgewicht bij kinderen en jongeren in België

Recent onderzoek van Sciensano analyseerde de evolutie van overgewicht en obesitas bij Belgische kinderen van 2 tot en met 17 jaar tussen 1997 en 2018, met speciale aandacht voor verschillen in sociaaleconomische status (SES). De studie maakt gebruik van data verzameld aan de hand van de Gezondheidsenquête. De Gezondheidsenquête is een populatieonderzoek dat gericht is op het verzamelen van informatie over de gezondheid en levensstijl van de Belgische bevolking. De Gezondheidsenquête werd in 1997 voor de eerste keer afgenomen, vervolgens werd er telkens om de 3 à 4 jaar een nieuwe editie georganiseerd (2001, 2004, 2008, 2013, 2018 en 2022; de eerste resultaten uit 2022 worden verwacht in de loop van 2025).

Belangrijkste bevindingen uit de recente analyse

Toename overgewicht: De prevalentie van overgewicht (inclusief obesitas) bij kinderen steeg van 13,6% in 1997 naar 18,9% in 2018. Het verschil tussen 1997 en 2018 was significant, al was er geen significant verschil met tussenliggende onderzoeksjaren.
Stabiele obesitascijfers: Het percentage obesitas bleef stabiel, variërend tussen 5,4% en 6,3% in dezelfde periode.
SES-verschillen: Kinderen uit lagere SES-groepen vertoonden een sterkere toename in overgewicht (inclusief obesitas) en obesitas vergeleken met kinderen uit hogere SES-groepen. Het absolute verschil in overgewicht tussen lage en hoge SES steeg daardoor van 8,0 % in 1997 naar 14,9 % in 2018; voor obesitas ging de prevalentie van 3,1% naar 6,8 %.
Relatief risico: Kinderen met een lage SES hadden 2 tot 3 keer meer kans op overgewicht en 2 tot 4 keer meer kans op obesitas dan hun hoge SES-tegenhangers.

Besluit

Op basis van de resultaten van de analyse wijzen de auteurs nogmaals op het belang van maatregelen om toenemende sociaaleconomische ongelijkheden tegen te gaan. Aanbevolen maatregelen zijn onder meer het aanbieden van gezonde maaltijden en het bevorderen van sportactiviteiten op scholen, het reguleren van fastfoodrestaurants in de buurt van scholen en het beperken van marketing van ongezonde voeding, omdat kinderen met een lage SES hier disproportioneel vaker mee geconfronteerd worden.

Meer informatie over de resultaten en de conclusies is terug te vinden in dit artikel en op deze website.

Datum laatste aanpassing: 23 januari 2025