Stappenplan eetproblemen en gewichtsproblemen – CLB

Standaard Gewicht en Aanbeveling Vroegdetectie en preventie van voedings- en eetproblemen bij kinderen en jongeren

Home > Materialen en tools > Stappenplan eetproblemen en…
Heart Icon pagina opslaan in profiel
Print Icon pagina printen

Inhoud van deze pagina

    Redenen tot doorverwijzing

    Naar aanleiding van het systematisch contact, een vervolgcontact of een individueel traject kan beslist worden om het kind/de leerling door te verwijzen naar een externe hulpverlener. In tabel 2 worden indicaties voor verwijzing samengebracht. De aangehaalde argumenten kunnen een absolute indicatie (vb. obesitas) zijn maar ook worden ingeroepen als verzwarend wanneer er geen absolute reden is tot verwijzen zoals bij overgewicht of opvallende gewichtstoename. Het belang van een (over de jaren stabiel) laag gewicht moet worden geïnterpreteerd in het kader van een familiale context en het eetpatroon van een kind en hoeft niet systematisch aanleiding geven tot verwijzing. Kleuters en lagereschoolkinderen groeien, zij horen dus ook toe te nemen in gewicht. Een gewichtsverlies of stagnatie is voor kinderen steeds verontrustend.

    De wenselijkheid en de haalbaarheid van een verwijzing worden grondig met de leerling en de ouders besproken. Om de verwijzing te documenteren met argumenten is een gesprek en een klinische inschatting door de CLB-arts nodig. De redenen om te verwijzen situeren zich in één of meer domeinen met name: (a) klinische argumenten, (b) emotionele redenen en/of contextuele aspecten in het gezin en de sociale interacties.

    Tabel 2: Redenen tot doorverwijzing naar externe diensten

    DomeinReden
    KLINISCHObesitas (een gewichtsindex > 140 voor kinderen tot en met 9 jaar of een BMI-plotpunt boven de hoogste grijze zone voor kinderen ouder dan 9 jaar);Ernstig ondergewicht (BMI plotpunt onder de laagste grijze zone);Belangrijke  gewichtstoename of -verlies;Verstoord eet- en beweeggedrag dat niet kan worden toegeschreven aan leeftijdsspecifiek gedrag binnen de normale ontwikkeling. Hieronder valt ook controleverlies bij het eten en compensatiegedrag (incl. purgeergedrag).Wanneer er gezondheidsrisico’s zijn als gevolg van overgewicht/obesitas (zie EOSS-P), ernstig ondergewicht, braken of laxeren;Wanneer er (fysieke, mentale, sociale) barrières zijn voor gewichtsmanagement bij overgewicht/obesitas, zijn dit verzwarend argumenten voor doorverwijzing.
    EMOTIONEEL OF MENTAALWanneer het welbevinden van het kind/de jongere ernstig verstoord is. Men vermoedt een depressie of een ernstig verstoord zelfbeeld. De leerling ervaart uitgesproken spanning of is slachtoffer van pesterijen. Deze gemoedstoestand zal zonder professionele begeleiding blijven bestaan.Een ontwikkelingsprobleem is een verzwarend argument voor een verwijzing.
    GEZIN OF SOCIAALWanneer de draagkracht van één of beide ouders beperkt is door depressie, verslaving of psychiatrische aandoening.Wanneer de gezinssituatie zorgwekkend is door conflict, vechtscheiding, mishandeling, verwaarlozing…Wanneer financiële belemmeringen de mogelijkheden van de ouders beperken om voldoende structuur aan te bieden om de adviezen te kunnen toepassen.


    De behandelende arts neemt een coördinerende rol op wanneer een multidisciplinaire begeleiding wenselijk is.

    Zorgtrajecten

    Eetstoornissen

    Op 1 februari 2024 start een nieuw zorgtraject met zorgaanbod in de thuisomgeving van jongeren en jongvolwassenen met eetstoornissen.

    Voortaan kunnen jongeren tot en met 23 jaar terecht bij een zorgteam dicht bij hun thuisomgeving: Zij kunnen rekenen op somatische opvolging door hun behandelend arts, tot 15 sessies voedingsadvies door een gespecialiseerde diëtist en tot 20 sessies psychosociale ondersteuning door een gespecialiseerde eerstelijnspsycholoog. Per provincie is er ook een gespecialiseerd eetstoornisteam dat deze ambulante zorgteams ondersteunt. Later in het voorjaar 2024 wordt ook nieuw zorgaanbod voorzien voor jongeren met meer complexe zorgnoden bij eetstoornissen.

    Kortom, er is een gelaagd ambulant zorgaanbod voor eetstoornissen:

    • Voor beginnende eetproblemen kan een jongere terecht binnen de ELP-conventie (meer info)
    • Voor gediagnosticeerde eetstoornissen is er het nieuwe zorgaanbod van gespecialiseerde zorgteams dicht bij huis onder leiding van de behandelend arts (die het zorgtraject initieert)
    • Indien meer zorg nodig is, kunnen deze zorgteams ondersteund worden door gespecialiseerde MAST teams (multidisciplinaire ambulante supportteams vanuit de netwerken GGZ)
    • In het voorjaar 2024 wordt ook extra zorgaanbod voorzien voor jongeren met complexere zorgnoden

    Al deze maatregelen hebben tot doel het zorgaanbod toegankelijker te maken, hulp vroegtijdig te kunnen starten, ernstige eetstoornissen te vermijden en de druk op de residentiële hulp te verminderen.

    Overgewicht bij kinderen

    Vanaf 1 december 2023 verandert er heel wat in de zorg voor kinderen en jongeren met obesitas: 

    Op onze infopagina rond zorgorganisatie brengen we alle informatie en updates samen.

    Verwijstool voor zorgverleners

    Als zorgverlener kan je de verwijstool voor gespecialiseerde zorg bij eet- en gewichtsproblemen raadplegen. Neem contact op met ons of de provinciale zorgpunten eetstoornissen voor advies en ondersteuning bij behandeling of doorverwijzing.

    Verwijslijn eetproblemen

    Ben je op zoek naar hulp voor een eetprobleem? Maak je je zorgen? Contacteer ons vrijblijvend voor zorgverleners in je buurt op de verwijslijn eetproblemen.

    secretariaat@eetexpert.be of 0480 60 64 20

    Advieslijn voor preventie, beleid en pers

    Contacteer ons voor advies bij beleidswerk, wetenschappelijk onderzoek, zorgorganisatie, communicatie of persvragen. Laat je inspireren door onze handige toolbox voor mediamakers.