Rol van de diëtist
De diëtist heeft binnen het interdisciplinaire team een belangrijke functie in de zorg voor eetstoornissen op vlak van probleemverkenning en inventarisatie (diëtistisch onderzoek), diëtistische behandeldoelen en behandeling, monitoring en evaluatie, alsook coördinatie van de voedingszorg [2].
Probleemverkenning en inventarisatie
De diëtist is vaak de eerste contactpersoon van de cliënt die hulp wenst rond zijn of haar gewicht. Cliënten hebben meestal uitgesproken verwachtingen ten aanzien van de diëtistische behandeling. Er is een belangrijke rol weggelegd voor de diëtist in het (indien nodig) bijsturen van die verwachtingen evenals het motiveren van cliënten om andere disciplines te consulteren (bv. huisarts en/of psycholoog). Door de cliënt te wijzen op de voordelen van een interdisciplinaire behandeling kan de motivatie hiervoor verhoogd worden. Bekijk de ondersteuningsfiche ‘Multidisciplinaire samenwerking voorstellen aan je cliënt’.
Via de verwijstool kan de diëtist hulpverleners uit een specifieke discipline terugvinden die werkzaam zijn in de buurt van de cliënt. Indien de cliënt reeds in behandeling is bij een zorgverlener die weinig of geen ervaring heeft in de behandeling van eetstoornissen, kan deze ondersteuning vinden in bestaande materialen en draaiboeken van Eetexpert voor de desbetreffende discipline, en supervisie.
De diëtist voert een diëtistisch onderzoek uit, waarin gegevens worden verzameld omtrent antropometrie (gewichtsevolutie, groeicurven, …), medische gegevens (comorbiditeiten, medicatie, …), voeding en eetgedrag, fysieke activiteit, motivatie, psychosociale factoren, … en formuleert vervolgens een diëtistische diagnose.
Al van bij het begin is de diëtist motivatieversterkend aan het werk: tijd maken voor invoegen in het leven van de cliënt, actief bevragen van de veranderwens van de cliënt, versterken van al aanwezige motivatie en dat alles in een groeibevorderende werkstijl die de basisnoden van de cliënt versterkt (autonomie, verbondenheid en competenties).
Diëtistische behandeldoelen en behandeling
De diëtist formuleert, op basis van de gegevens uit het diëtistisch onderzoek en de diëtistische diagnose, in overleg met de cliënt realistische en haalbare diëtistische behandeldoelen en stelt een individueel behandelplan op.
De diëtistische behandeling van eetstoornissen kan volgende aspecten omvatten [15, 11]:
- het verder motiveren voor behandeling;
- normaliseren van het eetpatroon;
- gewichtsstabilisatie, -herstel, en indien medisch wenselijk op termijn gewichtsverlies bij cliënten met BED;
- indien aanwezig, afbouwen en/of stoppen van compensatoir gedrag;
- psycho-educatie rond voeding, voedingsgerelateerde onderwerpen, gewicht, en de lichamelijke, psychologische en sociale gevolgen van de eetstoornis;
- terugvalpreventie.
Monitoring en evaluatie
De geformuleerde diëtistische behandeldoelen en/of behandeling worden door de diëtist op regelmatige basis geëvalueerd en bijgesteld, in overleg met de cliënt en het interdisciplinaire behandelteam.
Coördinatie voedingszorg
Belangrijk is dat informatie uit de diëtistische consulten steeds naar de huisarts teruggekoppeld wordt (op voorwaarde dat de cliënt hiervoor zijn toestemming geeft). Dit kan via een kort verslag of idealiter in een kort gemeenschappelijk overleg. In het geval dat meerdere disciplines betrokken zijn bij de behandeling, is het van belang om doel en planning af te spreken, via overleg, verwijsbrief of telefonisch gesprek. In principe kunnen verschillende disciplines parallel werken, wanneer er afstemming is rond de (volgorde van) de doelstellingen.
De diëtist kan binnen het interdisciplinaire behandelteam een aanspreekpunt zijn voor de andere betrokken disciplines voor vragen omtrent de voedingszorg bij eetstoornissen in het algemeen of bij een specifieke cliënt (indien de cliënt hiertoe zijn toestemming geeft).