Stappenplan eetstoornissen – huisarts
Dit stappenplan werd ontwikkeld ter ondersteuning van de huisarts bij de aanpak van eetstoornissen bij adolescenten en volwassenen.
Eetbuistoornis
Kernwoorden
Eetbuien
Geen compensatiegedrag
Stress
Controleverlies
Ongeveer 1,4% van de Belgen boven 18 jaar lijdt ooit aan de eetbuistoornis en deze ontstaat doorgaans tussen de leeftijd van 16 en 25 jaar [11]. Deze groep eetstoornissen (ook bekend als „binge eating disorder‟) vertoont enige overlap met boulimia nervosa. Patiënten met deze eetstoornis hebben alle kenmerken van boulimia nervosa wat eetbuien betreft, maar compenseren niet zodat hun gewicht onvermijdelijk gaat stijgen. Deze patiënten zouden wel slanker willen zijn, maar hebben het opgegeven of houden hun lijnpogingen niet lang vol. De eetbuistoornis gaat dan ook vaak gepaard met overgewicht/obesitas.
Sinds kort wordt de eetbuistoornis als een afgebakende eetstoornis gedefinieerd. De DSM-5 [10] lijst naast anorexia nervosa en boulimia nervosa ook voor deze groep specifieke criteria op:
Herhaalde episodes van eetbuien. Een eetbui wordt gekenmerkt door de volgende kenmerken:
(1) Eten in een afgebakende periode (bijvoorbeeld binnen twee uur), van een hoeveelheid voedsel die beslist groter is dan wat de meeste mensen zouden eten gedurende die periode in dezelfde omstandigheden.
(2) Een gevoel van gebrek aan controle over het eten gedurende een eetbui (bijvoorbeeld een gevoel dat men niet kan stoppen met eten of controleren hoeveel men eet).
Een eetbui wordt gekenmerkt door de volgende drie (of meer) kenmerken:
1. veel sneller eten dan gebruikelijk
2. eten tot men zich onaangenaam vol voelt
3. eten van een grote hoeveelheid voedsel terwijl men lichamelijk geen honger heeft
4. alleen (zonder gezelschap van anderen) eten omdat men zich schaamt over hoeveel men eet
5. na afloop van de eetbui voelt men zich walgelijk, depressief of schuldig
Het hebben van eetbuien gaat gepaard met sterke gevoelens van stress.
De eetbui vindt gemiddeld 1 keer per week of frequenter plaats gedurende drie maanden.
De eetbui wordt niet gevolgd door terugkerend ongepast compenserend gedrag (bijvoorbeeld zelf opgewerkt braken, vasten, extreem veel bewegen) en gebeurt niet exclusief gedurende de periode van Anorexia Nervosa, Boulimia Nervosa of een Vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis.
De ernst van de Eetbuistoornis wordt bepaald door de frequentie van de eetbuien (1-3 x per week is licht; >14 x per week is zeer ernstig). Wanneer eetbuien zich minder frequent of minder langdurig voordoen, maar de andere symptomen wel aanwezig zijn, wordt gesproken van subklinische Eetbuistoornis of Eetbuistoornis met lage frequentie en/of van beperkte duur. Wanneer de eetbuien enkel plaatsvinden bij het ’s nachts wakker worden, wordt gesproken van Nachtelijk eetsyndroom (‘Night Eating Syndrome’). Deze stoornissen vallen onder de categorie ‘andere gespecificeerde eetstoornis’.