Stappenplan eetstoornissen – huisarts
Dit stappenplan werd ontwikkeld ter ondersteuning van de huisarts bij de aanpak van eetstoornissen bij adolescenten en volwassenen.
Screening
De ESP en de SCOFF zijn screeningsinstrumenten om een eetstoornis uit te sluiten. Je kan één van deze vragenlijsten afnemen bij eetstoornisgerelateerde aanmeldingsklachten, eetstoornissignalen tijdens een routineconsult, of indien de patiënt tot een risicogroep behoort. De samenvattingsfiche met de items van beide vragenlijsten kan je hier downloaden.
Een screeningsvragenlijst is nuttig bij vermoeden van een eetstoornis [44, 7, 8], bv. naar aanleiding van bepaalde aanmeldingsklachten of bij risicogroepen zoals hierboven beschreven. Speciaal ontwikkeld voor de eerstelijnspraktijk zijn de ESP [45] en de SCOFF [46]. Beide vragenlijsten zijn erg kort. Zij hebben hoge sensitiviteit (weinig valse negatieven), maar een beperkte specificiteit (veel valse positieven). Ze zijn dus in de eerste plaats geschikt om een eetstoornis uit te sluiten, niet om een diagnose te stellen. Bij minimum 2 positieve antwoorden op 1 van de vragenlijsten wordt aangeraden verder te onderzoeken op de mogelijke aanwezigheid van een eetstoornis. De kans op een eetstoornis ligt dan tussen 25% en 40% [46, 45]. De ESP wordt doorgaans als minder bedreigend ervaren dan de SCOFF voor gebruik in de eerstelijnspraktijk [8].
SCOFF (Sick, Control, One stone, Fat, Food)
- Wekt u braken op omdat u zich met een “volle maag” niet goed voelt?
- Bent u bang dat u geen controle meer heeft over de hoeveelheid die u eet?
- Bent u meer dan 6 kg afgevallen in 3 maanden tijd?
- Denkt u dat u te dik bent, terwijl anderen vinden dat u mager bent?
- Vindt u dat voedsel een belangrijke plaats inneemt in uw leven?
ESP (Eating disorder Screen for Primary care)
- Bent u tevreden over uw eetgewoonten? (wordt omgekeerd gescoord, nee = score 1)
- Eet u ooit wel eens in het geheim?
- Heeft uw gewicht invloed op hoe u zich voelt?
- Hebt u nu last van een eetstoornis, of heeft u dat in het verleden ooit gehad?
Bij patiënten met diabetes kan aanvullend op de SCOFF/ESP gepeild worden of de patiënt zijn aandoening gebruikt om af te vallen. Er bestaat verder een specifieke screeningstool voor eetstoornissen voor jongeren met diabetes type 1 (Diabetes Eating Problems Survey – Revised [47]), maar deze werd nog niet vertaald en gevalideerd binnen een Belgische context.